Diagnostyka dopplerowska

Zjawisko echa ultradźwiękowego i Dopplera stanowią podstawę ultrasonograficznej diagnostyki naczyniowej w neurologii. Umożliwiają one uwidacznianie ścian naczyń oraz ilościową ocenę prędkości przepływu i jego kierunku. Ostatnie lata przyniosły burzliwy rozwój tych technik. Wprowadzenie kolorowego Dopplera, power Dopplera oraz systemów Duplex i Triplex znacznie rozszerzyło możliwości diagnostyczne. Dzięki tym aplikacjom otrzymano nowe nieinwazyjne techniki ułatwiające ocenę naczyń poza- i wewnątrzczaszkowych, oraz monitorowanie prędkości przepływu i krążenia obocznego.

Efekt Dopplera – zjawisko obserwowane dla fal, polegające na powstawaniu różnicy częstotliwości wysyłanej przez źródło fali oraz zarejestrowanej przez obserwatora, który porusza się względem źródła fali. Dla fal rozprzestrzeniających się w ośrodku, takich jak na przykład fale dźwiękowe, efekt zależy od prędkości obserwatora oraz źródła względem ośrodka, w którym te fale się rozchodzą. W przypadku fal propagujących się bez udziału ośrodka materialnego, jak na przykład światło w próżni (w ogólności fale elektromagnetyczne), znaczenie ma jedynie różnica prędkości źródła oraz obserwatora.

Wykorzystanie efektu Dopplera w diagnostyce medycznej

W obrazowych badaniach diagnostycznych cenną informacją jest nie tylko kształt anatomicznych struktur, lecz także kierunek i prędkość poruszania się tkanek. Ruch takich płynów ustrojowych jak krew można obserwować mierząc zmiany częstotliwości oraz fazy fal dźwiękowych odbitych od płynącej cieczy.
Udoskonaleniem konwencjonalnych aparatów ultrasonograficznych było wprowadzenie ultrasonografii dopplerowskiej. Jeżeli głowica ultradźwiękowa potrafi rejestrować nie tylko opóźnienie echa wysyłanego dźwięku, lecz również jego wysokość lub fazę, wtedy na obrazie diagnostycznym można kolorami umownymi zobrazować ruch ciała.

Perspektywy stosowania ultradźwięków w neurodiagnostyce