Strona głównaChirurgia naczyniowa

Chirurgia naczyniowa

Czym zajmuje się chirurgia naczyniowa?

    Chirurgia naczyniowa to dział medycyny, który zajmuje się leczeniem chorób żył i tętnic (oraz w ograniczonym zakresie również naczyń limfatycznych)  za pomocą farmakoterapii, leczenia małoinwazyjnego, lub też poprzez rekonstrukcje chirurgiczne. Zakres działania obejmuje wszystkie naczynia ciała człowieka z wyjątkiem naczyń mózgu (neurochirurg) oraz serca (kardiochirurg). Ma ona swoją długą historią rozwoju, ale w obecnym kształcie wyodrębniła się z chirurgii ogólnej w latach siedemdziesiątych XX wieku, a ostatnie lata przyniosły jej burzliwy rozkwit, wraz z pojawieniem się nowych technologii.

    Większość chorych rozróżnia jedynie choroby tzw. „żył”, nieświadomie wrzucając wszystkie schorzenia do jednego worka , podczas gdy nasze główne utrapienie i  zabójca- miażdżyca , dotyczy tętnic, natomiast choroby żył to żylaki , zakrzepica lub niewydolność żylna.

 

Ewolucja specjalności

    Jeszcze do niedawna głównym narzędziem w ręku chirurga naczyniowego był skalpel oraz protezy naczyniowe (sztuczne naczynia krwionośne), zabiegi naczyniowe były rozległe i łączyły się zarówno z dużym odsetkiem groźnych powikłań jak i śmiertelnością, a w przypadku powodzenia z długim pobytem szpitalnym i bliznami pooperacyjnymi. Sytuacja zmieniła się na Świecie w latach dziewięćdziesiątych, a w Polsce około roku 2005 , kiedy to zawitały małoinwazyjne  techniki wewnątrznaczyniowe (endowaskularne) , będące obecnie leczeniem z wyboru w ok. 70% przypadków. W wielu przypadkach stały się jedyną drogą leczenia ze względu na złe wyniki leczenia chirurgicznego. Polegają one na przezskórnym, a więc poprzez nakłucie igłą naczyniową, wprowadzeniu do tętnicy chorego specjalnego prowadnika (drucika o średnicy 0,5mm) w celu pokonania zwężenia lub niedrożności naczynia, następnie na poszerzeniu tętnicy balonikiem o dobranej średnicy, a w niektórych sytuacjach pozostawieniu w tętnicy stentu czyli specjalnego rusztowania w postaci siateczki ze stopu metali. Małoinwazyjność zabiegu spowodowała skrócenie czasu pobytu w szpitalu nawet do dwóch dni (w niektórych krajach 1 dnia), brak rany pooperacyjnej, a więc i długiego gojenia, ale przede wszystkim spowodowała zmniejszenie ilość powikłań zarówno wczesnych, okołooperacyjnych, jak też późnych, przy zachowaniu podobnego wyniku odległego. Dodatkowo możliwa jest powtarzalność zabiegów, co jest istotne przy przewlekłym i postępującym charakterze choroby jaką jest miażdżyca. Podobna rewolucja w sposobie leczenia dotyczyła leczenia tętniaków aorty brzusznej, gdzie olbrzymie zabiegi naczyniowe z przecięciem całej długości powłok brzucha jak i często dodatkowych dwóch cięć w okolicach pachwinowych zastąpiono zabiegami małoinwazyjnymi bez otwierania jamy brzusznej. W leczeniu tętniaków aorty piersiowej metoda wewnątrznaczyniowa właściwie zastąpiła leczenie operacyjne, które związane było  z wysoką śmiertelnością.

      Wciąż jednak u 30% pacjentów konieczna jest klasyczna operacja chirurgiczna, ze względu na lepsze wyniki odległe tej metody w tych konkretnych przypadkach . Operacje te polegają albo na udrożnieniu ( endarterektomii) zmienionego odcinka tętnicy  z usunięciem blaszki miażdżycowej oraz jej ponownemu zeszyciu, często za pomocą specjalnej łaty naczyniowej poszerzającej dodatkowo operowany fragment , albo na ominięciu ( ang. By-pass) niedrożnego odcinka tętnicy i zastąpieniu go  żyłą własną pacjenta lub protezą naczyniową przy braku odpowiedniej żyły.

     Również leczenie żylaków kończyn dolnych przebyło długa drogę , od klasycznych operacji polegających na wyrwaniu żyły odpiszczelowej i usuwaniu pozostałych żylaków z pojedynczych nacięć , do współczesnych metod małoinwazyjnych, takich jak wewnątrzżylna ablacja laserowa żyły odpiszczelowej ( EVLA), ablacja za pomocą fal RF, pary wodnej, klejenie żylaków za pomocą specjalnego kleju medycznego, czy tez skleroterapia (tzw. „ostrzykiwanie”) i miniflebektomia -dwie metody dla zaopatrzenia mniejszych żylaków. W Polsce wciąż jedyną metodą refundowaną przez NFZ jest przestarzała metoda wyrywania, czyli tzw. strippingu żyły odpiszczelowej, z przedłużonym gojeniem i rekonwalescencją oraz pojawiającymi się powikłaniami, podczas gdy wszystkie wiodące międzynarodowe towarzystwa naukowe i największe kliniki wyraźnie zalecają stosowanie laserowej ablacji ( lub ablacji RF) jako metody pierwszego rzutu przy leczeniu żylaków kończyn dolnych. Pozostałe metody, jak np. klejenie, są jeszcze zbyt krótko stosowane, aby poznać ich efekty odległe.

Więcej o nowoczesnym leczeniu żylaków przeczytasz tu: http://www.chirurgnaczyniowy.opole.pl/.

 

Najczęstsze dolegliwości z jakimi zgłasza się pacjent do chirurga naczyniowego

objaw

przyczyna

Uczucie ciężkości nóg

Obrzęki kończyn dolnych

Żylaki

Przebarwienia skóry podudzi

Owrzodzenia żylne

Przewlekła niewydolność żylna

Obrzęk kończyny dolnej z jej wzmożonym uciepleniem i bólem

Zakrzepica żylna

Marznięcie stóp

Bóle łydek podczas chodzenia

Bóle spoczynkowe kończyn dolnych często z zaburzeniami czucia kończyn

Martwica palców stóp

Owrzodzenia niedokrwienne

Przewlekłe niedokrwienie kończyn dolnych na tle miażdżycowym

Nagły silny ból kończyny połączony z jej zblednięciem , oziębieniem i osłabieniem czucia

Ostre niedokrwienie kończyny – konieczna pilna interwencja w szpitalu

Tętniący guz w brzuchu

Tętniak aorty brzusznej

Objawy przejściowego niedokrwienia mózgu (zaburzenia mowy, widzenia, osłabienie siły mięśniowej kończyn,  krótkotrwałe utraty przytomności)

Udar mózgu niedokrwienny

W 20% przypadków – zwężenie tętnicy szyjnej

 

 

Najczęstsze choroby naczyniowe i sposoby ich leczenia

Niedokrwienie kończyn

Leczenie farmakologiczne

Treningi marszowe

Udrożnienie tętnicy

Angioplastyka balonowa

Stentowanie tętnicy

By-pass

Amputacja

Żylaki kończyn dolnych

Laserowa ablacja EVLA

Ablacja prądem RF

Zamykanie żylaków za pomocą kleju lub pary wodnej

Stripping ( wyrywanie) żyły pniowej

Miniflebektomia

Skleroterapia

Zwężenie tętnicy szyjnej

Udrożnienie tętnicy szyjnej

Stentowanie tętnicy szyjnej

Tętniak aorty brzusznej

Tętniak aorty piersiowej

Rozwarstwienie aorty

Operacja tętniaka z użyciem protezy

Wszczepienie stent-graftu aortalnego

Tętniaki innych tętnic

Operacje rekonstrukcyjne

Wszczepienie stent-graftów obwodowych

Niewydolność nerek

Wytworzenie przetoki do dializ

Przetoka tętniczo-żylna

Rekonstrukcja chirurgiczna

Wszczepienie stentu krytego

 

Więcej szczegółów ?Zapraszamy:www.chirurgnaczyniowy.opole.pl